René Paas: ‘Den Haag mag Groningen niet aan z’n lot overlaten’

18 april 2016 – Vandaag begint René Paas (49) als de nieuwe Commissaris van de Koning van Groningen. Hij windt zich op over het Haagse beleid rond de gevolgen van de gaswinning. ‘Het gebied is nu een battle zone.’

René Paas volgt Max van den Berg op. Paas was voorzitter van de vereniging van sociale diensten Divosa. Hij is lid van het CDA (en zijn vrouw Ruth Peetoom is voorzitter van het CDA). Paas was van 2005 tot 2009 voorzitter van het CNV. Hij kent Groningen goed; was in de stad o.a. wethouder. Oud-burgemeester Jaques Wallage rekent Paas tot de linkervleugel van het CDA.
De NRC interviewde hem. Terugblikkend vindt hij dat de kabinetten-Rutte met ‘guur beleid’ wantrouwen en onverdraagzaamheid hebben gezaaid. Het interview kreeg de kop: ‘Overheid creëert zelf boze burger’.
Het FD publiceerde zaterdag een ‘voorbeschouwing’ op de nieuwe CdK onder de intrigerende kop: ‘Nieuwe onderkoning van Groningen vindt in vijand een bondgenoot voor claim op de gasbaten’.

Uit het interview van de NRC
‘(…) Loppersum en omgeving kende ik als een prachtig gebied met mensen die het niet slecht hadden. Het is nu een battle zone . Wat voor heel Nederland goed is, het aardgas, komt daar geconcentreerd negatief terecht. We moeten onze hersens verzwikken over de vraag hoe we gedupeerden weer toekomst geven. We mogen mensen die generaties lang in de troep zitten door de nationale gaswinning nooit in de steek laten.”
Dat is lange tijd wel gebeurd. Gedupeerden wantrouwen de overheid.
„Eén bedrijf mag hier straffeloos schade toebrengen aan de eigendommen van duizenden. Het is een nationale opgave om daar iets aan te doen. De zorg en onzekerheid moeten worden weggenomen. Vertrouwen kun je pas terugwinnen als je de levens van gedupeerden hebt verbeterd. Laat ze veilig wonen, repareer de schade snel en compenseer de provincie royaler dan nu. In heel Nederland gelden dezelfde veiligheidsnormen voor dijkdoorbraken, neerstortende vliegtuigen, ontplofte kerncentrales, maar Groningers moeten in onveilige huizen wonen?”
U windt zich op?
„Ja. Als je mensen achteloos aan hun lot overlaat, heb je over jezelf afgeroepen dat mensen cynisch over je worden. Ik heb de stippenkaart gezien van de epicentra, maar dan geprojecteerd op de Randstad. Het is een oneerlijke vergelijking, Groningen is dunner bevolkt. Maar het huis zou te klein zijn als dáár de aarde door gaswinning zou beven.” (…)’

‘Voordelen gaswinning naar Groningen’
Uit de ‘voorbeschouwing’ van het FD
‘(…) Met zijn reputatie als linkse CDA’er wordt hij in de rode provincie van harte welkom geheten. Of ze bij de NAM en het ministerie van Economische Zaken ook zo blij met hem zijn, valt te betwijfelen. Paas mag dan makkelijk zijn in de omgang, maar over de gaswinning zullen ze aan hem een lastige klant hebben. Zo toonde hij zich vrijdag op BNR Nieuwsradio in ieder geval weinig vergevingsgezind. ‘Groningen is mishandeld’, liet hij zich ontvallen. De schade van aardbevingen dient royaal vergoed te worden en als de gaswinning door die kosten niet meer rendabel is, dan moet de kraan maar dicht. Zo, de eerste piketpaaltjes zijn daarmee alvast geslagen.
Maar de goede verstaander moet iets anders zijn opgevallen. Tussen Paas en de NAM lijkt zich een mogelijk bondgenootschap tegen Den Haag af te tekenen. De nieuwe onderkoning in Groningen wil namelijk dat niet alleen de nadelen maar ook de voordelen van de gaswinning in zijn rijk neerslaan. Dus naast schadevergoedingen en versterkingsmaatregelen, ook een groter deel van de aardgasbaten. Dat lijkt hem niet meer dan redelijk aangezien de provincie ‘generaties lang in de troep zit’ voor iets waarvan het hele land al decennialang profiteert.
Opmerkelijk genoeg is dat precies wat de NAM sinds enige tijd propageert. ‘Als je de voordelen nu eens anders verdeelt tussen de rijksoverheid en de provinciale overheid, dan doe je meer recht aan de mensen die overlast hebben’, zei directeur Gerald Schotman in oktober 2015 voor het eerst. (…)’