Vlaanderen investeert in expertise in blauwe en diepe energie

De Vlaamse regering maakt 735.400 euro vrij voor het project Blue Accelerator in Oostende. Europa legt 1,5 miljoen euro op tafel. Daarnaast dragen ook de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (Pom) West-Vlaanderen, de provincie West-Vlaanderen, het Vlaams Instituut voor de Zee, Universiteit Gent, de Technische Universitaire Alliantie West, Vives hogeschool en de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek hun steentje bij.

Blue Accelerator is een testzone op zee voor blue energy-activiteiten, zoals offshore wind-, getijden- en golfenergie. Heel wat Vlaamse bedrijven bekleden een vooraanstaande positie in deze sector en ook in de Vlaamse wetenschappelijke wereld is heel wat kennis en knowhow aanwezig. “Maar het ontbrak de sector nog aan een kader en aangepaste infrastructuur om in een mariene omgeving testen uit te voeren. Een dergelijke infrastructuur is nochtans essentieel om tot vermarktbare nieuwe producten te kunnen komen,” zegt Bert Mons, algemeen directeur van bedrijvenkoepel Voka West-Vlaanderen

“Blue Accelerator speelt in op deze nood door een living lab te creëren, waar testen mogelijk zijn in real life zeecondities. Het geeft bedrijven en wetenschappers de kans om hun kennis en positie in deze groeisector te versterken. Bovendien krijgen zo ook geïnteresseerde kleine en midddelgrote ondernemingen de kans om op de kar van de blue energy te springen.” Er komt een testplatform op zee in de nabijheid van de haven van Oostende dat breed inzetbaar zal zijn voor het testen van golf- en getijdenenergie, offshore wind en ondersteunende technologieën zoals drones en rov’s (remotely operated vehicles of onderwaterrobots).

“Er loopt ook een procedure om op 1 kilometer uit de kust een laboratorium op zee te bouwen. En er zal getest worden hoe drones ingeschakeld kunnen worden bij windmolenparken,” voegt Vlaams minister voor energie Bart Tommelein (VLD) eraan toe.

Drijvende zonnepanelen

Vlaanderen trekt ook 6 miljoen euro uit voor proefprojecten met zonnepanelen op kleine wateroppervlaktes. “Zoals meertjes of vijvers die geen echte andere functie hebben,” zegt Tommelein. Hij denkt daarbij aan ondergelopen zandwinningsputten, die niet worden gebruikt voor recreatie en ook geen natuurgebied zijn. “Zonnepanelen op water kunnen hogere rendementen halen dan zonnepanelen op daken, doordat ze ook het door het water weerkaatste licht opnemen of zelfs met de zon kunnen meedraaien. De plaatsing ervan valt echter duurder uit.”

Waarborgregeling voor geothermie

De Vlaamse regering heeft ook de waarborgregeling definitief goedgekeurd voor bedrijven die boren naar diepe aardwarmte. Dergelijke boringen zijn erg duur en risicovol. “In Vlaanderen is vermoedelijk nog een groot potentieel voor diepe geothermie. De kans bestaat echter dat er minder warmte-energie gevonden wordt dan verwacht. Diepe geothermie kan bijdragen om onze Europese energiedoelstellingen te halen. Als we bedrijven over de streep willen trekken om hierin te investeren, is het belangrijk dat we hen garanties bieden,” verklaart Tommelein.

Investeerders die gebruik willen maken van de waarborgregeling stellen eerst een geologisch onderzoek, een projectplan en een begroting op. De overheidsdienst Omgeving evalueert en verifieert het dossier en checkt of het ‘verwacht vermogen’ aannemelijk is. “Na de boringen wordt gecontroleerd of de doelstelling behaald werd. Als dat niet het geval is kan de Vlaamse overheid bepaalde kosten terugbetalen. Om gebruik te kunnen maken van de garantieregeling moet de aanvrager een premie betalen van 7% van het gewaarborgd bedrag. Op die manier dragen de bedrijven zelf bij aan het systeem. De waarborg bedraagt maximaal 18,7 miljoen euro per onderneming per investeringsproject, en mag nooit meer dan 85% van de kosten bedragen die in aanmerking komen.”

Nederland als voorbeeld

“Warmte is een belangrijke hernieuwbare energiebron,” stelt Tommelein. “Warmte uit de diepe aardlagen blijft in Vlaanderen voorlopig onbenut, terwijl geothermie bij onze noorderburen al frequent gebruikt wordt. Ik ben er van overtuigd dat deze waarborgregeling –waar de bedrijven zelf aan bijdragen– ook in Vlaanderen voor een doorbraak kan zorgen.”