Zuid-Holland wil bestaand warmtenet enorm uitbreiden

9 oktober 2015 – In Rotterdam worden op dit moment zo’n 60.000 woningen en kantoren verwarmd met restwarmte van de industrie. Dat netwerk kan fors uitgebreid worden naar 360.000 woningen en kantoren, in de hele regio. Kosten: 4,5 miljard euro.

In het zuidelijke deel van de Randstad is in 2030 flinke reductie van CO2-uitstoot mogelijk door andere warmtebronnen te gebruiken dan nu. Voor panden die straks via de Warmterotonde worden verwarmd, is CO2-reductie van 60% mogelijk.

Uit een bericht van de provincie Zuid-Holland
‘(…) De Warmterotonde levert warmte uit bijvoorbeeld de Rotterdamse haven en aardwarmte (geothermie). Ook andere nieuwe bronnen (met lagere emissies) zullen een aansluiting kunnen krijgen op de Warmterotonde, hiermee kunnen de emissies van schadelijke stoffen nog verder afnemen.

Verkennend onderzoek
Dat blijkt uit een verkennend onderzoek van de gemeenten Delft, Den Haag, Rotterdam en Westland, de provincie Zuid-Holland, E.ON, Eneco, Warmtebedrijf Rotterdam, Westland Infra en het Havenbedrijf Rotterdam. Het doel: een duurzame oplossing die onze verwarming in de toekomst veilig stelt en onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen terugdringt op een kostenefficiënte wijze.
Het idee is om een ondergrondse ring aan te leggen van grote waterleidingen. Die leidingen vervoeren warmte naar stedelijke en glastuinbouwgebieden in Zuid-Holland. Die warmte komt als restwarmte uit het havengebied of uit duurzame bronnen, zoals warmte uit de aarde. Zo worden woningen, bedrijven en kassen verwarmd, betaalbare en duurzaam. Het verbruik van fossiele brandstoffen voor verwarming neemt daarmee drastisch af. Warmtetransport onder de grond is een bekende techniek die in Nederland reeds op grote schaal wordt toegepast, denk aan de stadsverwarming in diverse steden. De bekendste afnemer is wellicht Paleis Noordeinde. Het unieke van de Warmterotonde zijn echter de schaalgrootte en flexibiliteit.

Restwarmte slim gebruiken
Gedeputeerde Han Weber (o.a. Energie): “Voor onze welvaart en welzijn kunnen we niet langer afhankelijk blijven van aardgas, dat lijkt me duidelijk. Met de Warmterotonde kunnen we restwarmte slim hergebruiken en beter gebruikmaken van hernieuwbare bronnen.” Op dit moment wordt in Rotterdamse havengebied veel restwarmte weggegooid. Het gaat hier om een hoeveelheid die gelijk staat aan 12% van de jaarlijkse hoeveelheid aardgas, die Nederland verstookt voor verwarming en warm water. “Je kunt eigenlijk niet anders dan die enorme potentie aan warmte hergebruiken.”

Groeimodel en vervolgstappen
De Warmterotonde moet haalbaar, betaalbaar en betrouwbaar zijn en blijven. Daarom zal het warmtenet in fasen worden aangelegd. Wethouder Pex Langenberg (o.a. Duurzaam): “De uitkomsten zijn meer dan bemoedigend. Alleen al de realisatie van Cluster West (het gebied Den Haag, Delft, Rotterdam en Westland), biedt de afnemers van warmte de mogelijkheid rond 60% minder CO2 uit te stoten dan ze nu doen. Tegelijk kunnen we de helft van onze doelstelling bereiken om in 2020 zowel 350.000 woningen als 1.000 hectare glastuinbouw duurzaam te verwarmen.” In de volgende stappen onderzoeken de partners hoe de Warmterotonde tot stand kan komen, er zijn nog voldoende organisatorische en uitvoerende zaken uit te zoeken.

Samenwerkingspartners
Het onderzoek is een resultaat van de gemeenten Delft, Den Haag, Rotterdam en Westland, de provincie Zuid-Holland, E.ON, Eneco, Warmtebedrijf Rotterdam, Westland Infra en het Havenbedrijf Rotterdam. Het initiatief ligt bij het Programmabureau Warmte Koude Zuid-Holland, waar in totaal 27 publieke en private partijen samen werken, met als doel het duurzaam verwarmen van 350.000 woningen en 1.000 hectare glastuinbouw in het jaar 2020. Met Cluster West wordt de helft van deze doelstelling gerealiseerd. (…)’

Kosten 4,5 miljard euro
Uit een bericht van RTV Rijnmond
‘(…) De gemeente Rotterdam wil de zogenoemde warmterotonde uitbreiden. Op dit moment worden zo’n 60.000 woningen en kantoren verwarmd met restwarmte van de afvalverwerkende industrie. Komende jaren moet dat netwerk van leidingen door heel Zuid-Holland worden uitgebreid.
In 2030 moeten zo’n 350.000 huishoudens en kantoren gebruik maken van restwarmte die de industrie nu nog de lucht in blaast. De investering die de gemeenten en het Rijk daarvoor moeten doen, is ongeveer 4,5 miljard euro, over een looptijd van 15 jaar.
De Rotterdamse wethouder Pex Langenberg (Duurzaamheid) garandeert dat de energierekening van de burgers niet omhoog zal gaan. (…)’

Op korte termijn nog niet rendabel
Probleem is dat stadsverwarming op de korte termijn niet rendabel is, dat lukt alleen op de langere termijn.
Maar de provincie verwacht dat na een looptijd van 50 jaar de baten € 7 mrd zijn tegenover € 4,5 mrd aan kosten.

Uit een bericht van De Telegraaf
‘(…) „Als de aanleg van stadsverwarming eenmaal is gerealiseerd, dan ben je hoe dan ook nooit duurder uit dan dat nu het geval is”, bezweert Langenberg. „Alleen is het momenteel op korte termijn niet rendabel, dat wordt het pas op de lange termijn.”
(…) „Op het moment dat er ook veel grote bedrijven op aan worden gesloten, in onze haven en ook de kassen in het Westland, wordt het financieel aantrekkelijker. Wat dat betreft hebben we met het Botlek-gebied goud in handen.”
„Alleen moet de onrendabele top door iemand worden betaald. In Rotterdam hebben we dat voor de 60.000 aansluitingen als gemeente mogelijk gemaakt, maar voor deze uitbreiding is dat onhaalbaar. We hebben hulp nodig van het Rijk, de betrokken ministers moeten inzien dat deze manier van verwarming net zo belangrijk is als zonne- en windenergie.”
Daarom gaat Langenberg het lobbycircuit in. Maandag zijn ministers Schultz en Blok samen met de staatssecretaris te gast in Rotterdam. „Dan ga ik ze uitleggen hoe zwaar dit onderwerp weegt en toon ik ze de resultaten van ons verkennende onderzoek.” (…)’

Regelgeving moet aangepast worden
Uit een bericht van het FD
‘(…) Daarnaast zijn er aanpassingen aan regelgeving nodig. Zo stelt de provincie dat bedrijven CO2-rechten moeten kunnen krijgen voor de warmte die zij doneren. Als bedrijven warmte afstaan, hoeven bewoners en tuinders minder te stoken. Dat bespaart CO2 en die uitstootrechten zouden ten gunste moeten komen van het bedrijf, bewoners en tuinders. ‘We willen hierover in overleg met het ministerie van Economische Zaken’, zegt Weber. Hij verwacht dat bij een goede regeling ook bedrijven als Shell Pernis mee zullen willen doen. (…)’

Bronnen
Provincie Zuid-Holland, 8 oktober 2015: Onderzoek: ‘Aanleg Warmterotonde Zuid-Holland biedt gebruikers 60% CO2-reductie’
Rapport, publiekssamenvatting: Warmterotonde – Cluster West. Resultaten verkennend onderzoek (pdf, 8 pag.)
RTV Rijnmond, 7 oktober 2015: Zuid-Holland wil restwarmte uit industrie hergebruiken
De Telegraaf, 8 oktober 2015: Geld nodig voor plan restwarmte
FD, 8 oktober 2015: Zuid-Holland wil enorme stadsverwarming bouwen rond Rotterdam