zaagsel, publiek domein CC0

Kunnen kolencentrales steenkool vervangen door biomassa?

zaagsel, publiek domein CC0

Eigenaars van Nederlands resterende kolencentrales zeggen mogelijkheden te zien om kolen te vervangen door biomassa, zoals zaagsel. Het CO2 dat bij de stook vrijkomt, zou kunnen worden gebruikt om producten te maken waarvoor nu nog fossiele bronnen nodig zijn, zoals plastic. Maar ook met opbrengsten uit zulke Carbon Capture and Usage (CCU) zal elektriciteit uit biomassa onbetaalbaar blijven, stelt Greenpeace. 

‘Wij willen onze kolencentrales ombouwen tot biomassacentrales’, stelde RWE-directeur directeur Taco Douma afgelopen vrijdag in het AD. Hoewel hij in een twistgesprek met NVDE-directeur Olof van de Gaag pleit voor het onderzees opslaan van CO2, benadrukt Douma daarnaast dat de koolstof uit de CO2 op termijn hard nodig is als grondstof voor producten die nu nog van fossiele aardolie en gas worden gemaakt, zoals plastic. ‘Niet zozeer het opslaan, maar hergebruiken van CO2 is in de toekomst onontkoombaar.’

Koolstof als grondstof

RWE is eigenaar van de kolencentrales in Geertruidenberg en Eemshaven. Bij de beslissing tot de aankoop van de Groningse centrale zou niet alleen de aanwezigheid van het koelende zeewater een rol hebben gespeeld, maar ook de aanwezigheid van lege gasvelden, waarin het vrijkomende CO2 opgeslagen zou kunnen worden.

Dat de Duitse energiegigant daarnaast nadenkt over het (her)gebruik van CO2, bleek in 2010 al, toen het bedrijf een symposium organiseerde waar het de mogelijkheden van CCU besprak. Toenmalig RWE Power CEO Dr. Johannes Lambertz stelde daarbij dat bedrijven zitten te wachten op duidelijke regels die waarborgen dat het (her)gebruik van CO2 ze vrijstelt van de verplichting om CO2-rechten te kopen. Op de milieulijst van december 2017, kondigde de Staatscourant in ieder geval al maatregelen aan die ervoor moeten zorgen dat het hergebruik van CO2 voortaan ook belastingtechnisch aantrekkelijk wordt.

Biomassa

Voor 2030 wil RWE de bestaande centrales voor 100 procent op biomassa stoken, zegt Douma in het AD. Door de CO2 af te vangen en te hergebruiken voor materialen en in de industrie, stelt hij, zou RWE op termijn vier keer meer broeikasgassen kunnen besparen dan door de centrales te sluiten. Ook de eigenaren van de nieuwe kolencentrales op de Tweede Maasvlakte, energiebedrijven Engie en Uniper, hebben aangegeven van de kolen af te willen. Engie geeft aan dat het overweegt de centrale in Rotterdam volledig om te bouwen voor bio-reststromen, maar ook sluiting blijft een optie.

Ondanks protesten in de Tweede Kamer, zou RWE de komende acht jaar bijna 1 miljard euro subsidie ontvangen om biomassa bij te stoken. Milieuorganisaties als GreenPeace zijn tegen extra bijstook, omdat ze vinden dat de beschikbare biomassa nodig is voor de productie van brandstof voor vliegtuigen en schepen en om biomaterialen van te maken. Als de overheid de bijstook van biomassa niet subsidieert, verwachten sommigen, moet het de eigenaren van de kolencentrales wellicht compenseren voor voortijdige sluiting.

Het is goed te kijken naar alternatieven voor sluiting, denkt hoogleraar Energiemarkten Annelies Huygen (TNO/UvA), maar het verstoken van biomassa in kolencentrales helpt niet bij de noodzakelijke systeemverandering.

Herkomst zaagsel

Greenpeace neemt de biomassa-verhalen van RWE niet erg serieus, laat campagneleider Joris Wijnhoven weten. Ze zijn volstrekt onhaalbaar, stelt hij: in het regeerakkoord staat dat biomassa na 2024 niet meer gesubsidieerd wordt, en zonder subsidie zou houtstook veel te duur zijn om stroom te wekken. ‘De opslag van CO2 (CCS) en CCU kosten alleen maar geld en maken de boel nog onrendabeler’, denkt Wijnhoven. Aan de hoeveelheid bijgestookte houtpellets is bovendien een maximum van 25 PJ gesteld, en die zou niet ter discussie staan.

Wat wel ter discussie staat, is de herkomst van het gebruikte zaagsel. In het Energieakkoord is afgesproken dat meegestookte biomassa duurzaam moet zijn, maar de SER-afspraken waarmee dat getoetst moet worden, maken een uitzondering voor zaagsel – in praktijk de enige vorm van biomassa die in kolencentrale wordt bijgestookt. Volgens Greenpeace, Natuur & Milieu, Milieudefensie en het Wereld Natuurfonds is die afspraak destijds overhaast gemaakt, omdat het ministerie van Economische Zaken de SDE+-regeling wilde openstellen voor biomassabijstook. De Geschillencommissie van het EnergieAkkoord is daarover nog in beraad.

Lees ook:

Foto: zaagsel, publiek domein CC0

Auteur: Klaartje Jaspers

1 reactie op “Kunnen kolencentrales steenkool vervangen door biomassa?”

Murr Flur|17.01.18|10:04

Helaas komt er bij het verbranden van biomassa meer CO2 vrij dan bij een kolencentrale. Verder ben je letterlijk bomen aan het kappen om klimaatverandering tegen te gaan. Het is tijd dat de Nederlandse overheid gaat kijken naar echt duurzame alternatieven.
Meer informatie: https://www.groene.nl/artikel/bij-bio-denkt-iedereen-meteen-dat-het-goed-zit

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.